DAÜ de yapay zekalı protez uygulaması gerçekleştirildi

Doğu Akdeniz Üniversitesi (DAÜ) Sağlık Bilimleri Fakültesi, Protez Ortez Merkezi, geçirdiği trafik kazası sonucu bir kolunu ve bacağını kaybeden Erdinç Özkahraman için, Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti (KKTC) Sağlık Bakanlığı ile imzalanan protokol çerçevesinde alınan destek sayesinde, yapay zekaya sahip akıllı protez uygulamasını başarıyla yürütüyor.

İlk aşamada Özkahraman'ın daha önce KKTC'de hiç uygulanmamış dizüstü akıllı protezine uyum süreci tamamlanma aşamasına geldi. Yürüme fonksiyonunu geri kazanan Özkahraman'a, kısa bir süre sonra vücudunun dizüstü akıllı proteze tam anlamıyla uyum sağlamasının ardından akıllı kol protezi de sağlanacak ve bu proteze de alışma sürecinin tamamlanmasının ardından günlük yaşam ihtiyaçlarını rahatlıkla bağımsız olarak sağlayabilecektir.

DAÜ Sağlık Bilimleri Fakültesi Dekanı Prof. Dr. Mehtap Malkoç, “Fakültemiz 2010-2011 Akademik Yılı'nda eğitime başlamış ve açtığı ilk merkez Protez Ortez Merkezi olmuştur. Bu merkezde ileri çalışmalar yürütülmektedir. KKTC Sağlık Bakanlığı ile 2015 yılından beri süren protokolümüz kapsamında, merkezimizde ileri düzey protez ve ortezler üretiliyor. Burada yapılan çalışmaların, ülkemiz için çok önemli bir değer olduğunu vurguladı.

Sağlık Bakanlığı ile imzalanan protokol sayesinde, hastalarımız Türkiye'ye gitmek zorunda kalmıyor ve ihtiyaçlarını burada karşılayabiliyor. Böylece hem maddi hem de manevi kayıpların yaşanması önleniyor. Çünkü iş bu tür cihazların teslimiyle bitmiyor. Bu cihazların tesliminden sonra hastalar rehabilitasyon sürecinden geçiyor. Bunun için hastamızın merkezimizde olması gerekiyor. Yine dönem dönem bu cihazların kalibrasyonunun ve bazen küçük arızaların tamirinin yapılması gerekiyor. Bu tür teknik desteği de merkezimizde verebilmenin mutluluğunu yaşıyoruz. Merkezimizde, geçtiğimiz dönemde bir trafik kazasında kol ve bacağını kaybeden hastamıza KKTC'de ilk kez yeni teknolojili bir protez uygulaması yapıldığını söyledi.

DAÜ Sağlık Bilimleri Fakültesi, Fizyoterapi ve Rehabilitasyon Bölümü Öğretim Üyesi Yrd. Doç. Dr. Yasin Yurt da yaptığı açıklamada, “Daha önce KKTC'de uygulanmamış bir dizüstü protezin uygulama ve eğitimini gerçekleştiriyoruz. Sayın Erdinç Özkahraman bize iki ay önce geldi. Hem kol hem bacak kaybı var. Ama biz önce yürüme fonksiyonuna odaklanıp bacak protezini uyguladık. Bu protez için eğitimler, yürüme, denge ve kuvvetlendirme çalışmaları devam ediyor. Hastamız yürüme fonksiyonunu geri kazandı. Temel hedeflerimizden birisi buydu. Şimdi artık kol protezinin uygulamasına geçeceğiz. Hastamız böylelikle günlük yaşam ihtiyaçlarını daha rahat gerçekleştirebilecek. Uygulama başarılı oldu. Bu nedenle mutluyuz. Kendisi de bu durumla ilgili bize güzel geri dönüşler veriyor" diye konuştu.

Yrd. Doç. Dr. Yurt, “Bu protezlerin içerisinde yapay zeka bulunmakta. Hem ayak bölgesinde, hem de diz bölgesinde bulunan sensörler, hastanın o an yapacağı aktiviteyi algılayarak eklemlerdeki direncin değişmesini sağlıyor. Bu sayede de hastalarımız yokuş ve merdiven inip çıkmakta sorun yaşamıyor. Mikro işlemcili protezler, servis gerektirmesi ve suya karşı hassasiyetli olmasından dolayı maliyeti çok yüksek olduğu için fazla uygulanmıyor. Ancak kullanan kişilere diğer protezlere kıyasla çok daha fazla yardımcı oluyor. KKTC Sağlık Bakanlığı ile imzalamış olduğumuz yıllık protokoller sayesinde, yapılacak olan protezin raporu yazıldıktan sonra, hastaya geri ödemesi sağlanabiliyor ve hasta protez uygulaması ile burada aldığı eğitimler için hiçbir ekstra ücret ödemek zorunda kalmıyor" dedi.

DAÜ Sağlık Bilimleri Fakültesi, Protez Ortez Merkezi'nde tedavisi devam eden Erdinç Özkahraman ise süreçle ilgili şunları söyledi: “Öncesinde hastanede uzun süren bir tedavi sürecim vardı. Ardından hocalarımız ile burada gerçekleştirdiğimiz büyük çalışmanın ardından dizüstü protez yaklaşık iki ay önce merkeze ulaştı. Dizüstü protezin uygulamasına başladık. Bugün gayet rahat bir şekilde kimseye bağlı kalmadan hareket edebiliyorum. Burada görevli arkadaşlara çok teşekkür ediyorum. KKTC'de ilk kez akıllı protez bende kullanıldı. Allah kimseye böyle sıkıntılar vermesin ve herkes bir şekilde bu cihazlara ulaşıp daha rahat, daha mutlu bir yaşam sürebilsin. Ayrıca burada bana gösterilen ilgiden çok memnunum. Gerek insanlara yaklaşım, gerek moral ve motivasyon olarak burada gerçekten insanlara bir iş yeri veya bir kurum olarak değil, sanki de aileden biriymiş gibi davranıyorlar. Bana ilgi gösteren herkese çok teşekkür ederim." dedi